Alkol ve madde kullanım bozukluklarında erken tanı ve tedavi başta sağlık olmak üzere sosyal ve ekonomik sorunlarda belirgin azalma sağlar. Alkol ve madde bağımlılığı geliştirmeye yatkın kişilerin önceden belirlenmesi ve yatkınlığa yol açan risk etmenlerinin bulunmasının bireylerin bağımlılıktan korunması için önceden önlem alınması, etiyolojinin aydınlatılması ve yeni tedavi yöntemlerinin bulunması gibi yararları olabilecektir. Bu amaçla tanı ölçekleri, biyokimyasal belirteçler, endokrinolojik bulgular, beyin görüntüleme yöntemleri, elektrofizyoloji kullanılmaktadır.